ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول

Transcript

1 Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 چکیده نفر ب رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز 393 ص ص : ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول بهناز حسینی ععل یلی حسن بحرالعلوم سیدرضا حسینیحسینینیا 3.کارشناس ارشد مدیریت ورزشی دانشگاه شاهرود شاهرود ایران. دانشیار گروه تربیت بدنی دانشگاه شاهرود شاهرود ایران 3. استادیار گروه تربیت بدنی دانشگاه شاهرود شاهرود ایران )تاریخ دریافت : 393/ / تاریخ تصویب : 7 )394 / 03 / هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین انگیزههای مشارکت ورزشی و تعهد ورزشی ورزشکاران جانبااز و معلاول باود. جامعاا یمااری پژوهش را کلیا ورزشکاران شرکتکننده )50 نفر( در مسابقات دو و میدانی قهرمانی کشور جانبازان و معلوالن تشکیل دادناد کا عنوان نمونا یماری تصادفی انتخاب شدند. ب منظور جمعیوری اطالعات از پرسشنام های ویژگیهای جمعیتشناختی انگیزههاای مشارکت ورزشی گیل و همکاران )983( و تعهد ورزشی اسکانلن و همکاران )993( استفاده شد. برای تحلیل دادهها از یزمون ضریب همبستگی پیرسون رگرسیون چندمتغیره t مستقل و برای تعیین روابط باین متغیرهاا در قالاب مادل عل ای از مدلساازی معاادالت ساختاری استفاده شد. یافت ها نشان داد ک بین تمام زیرمقیاسهای انگیزههای مشاارکت ورزشای و تعهاد ورزشای ارتبااط م بات و معناداری وجود دارد و انگیزههای کسب سالمتی و شهرت قویترین پیشبینیکنندة تعهد ورزشیاند. همچناین انگیازههاای مشاارکت ورزشی تأثیر م بت و معناداری بر تعهد ورزشی دارند و توانست اند 34 درصد از واریانس تعهد ورزشی را تبیین کنند. کلیا شاخصها نیز نشاندهندة برازش مطلوب مدل بودند. ب طور کلی نتایج بیان میکند ک مسئوالن و مربیان بایاد با منظاور تقویات تعهاد ورزشای در جانبازان و معلوالن ب انگیزههای ینها ب ویژه انگیزة کسب سالمتی توج بیشتری داشت باشند. واژههای کلیدی انگیزه تعهد ورزشی جانبازان و معلوالن سالمتی شهرت. alihosseini_b@yahoo.com - نویسنده مسئول : تلفن :

2 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 مقدم براساس گزارش بهداشت جهانی )004( فعالیت بدنی مسئلهای مرتبط با سالمت عمومی است و یافتههایی در زمینۀ آثار مفید آن بر رشد جسمانی روانی و اجتماعی افراد گزارش شده است )30(. شرکت منظم در فعالیت بدنی افراد با معلولیتهای جسمانی میتواند به افزایش قدرت عضله انعطافپذیری چگالی مواد معدنی استخوان سالمت عملکردی )افزایش سرعت راه رفتن تعادل و استقالل در عملکرد( و کاهش خطرهای قلبی- عروقی و کاهش عالئم شرایط ثانویه مانند درد و خستگی ارتقای سالمت روانی همچون بهزیستی رضایتمندی و ادراک از کیفیت زندگی منجر شود )6(. النم و همکاران )009( گزارش کردند که افراد با معلولیت جسمانی نسبت به افراد سالم رضایت کمتری از زندگی دارند )(. نتایج پژوهش 3 باسالو و اندرسون )006( نیز بیانگر آن است که شرکت منظم این افراد در فعالیتهای بدنی میتواند بر سالمت جسمانی بهزیستی روانی ادراکشده و کیفیت زندگی آنان تأثیرگذار باشد با وجود این میزان شرکت افراد معلول در فعالیتهای بدنی کمتر از افراد سالم گزارش شده است )(. در شرایط کنونی اجرای فعالیتهای ورزشی برای جانبازان و معلوالن اهمیت ویژهای پیدا کرده و از یک وسیلۀ تفریحی و درمانی پا فراتر گذاشته و بهعنوان عاملی در جهت تکامل نارساییهای جسمانی و روانی آنان مدنظر قرار گرفته است. فعالیتهای ورزشی از جمله عواملی هستند که نقش بسیار تعیینکنندهای در انتقال معلول به دورۀ سازگاری دارند و به آنان چگونه زندگی کردن و چگونگی مقابله با شرایط گوناگون را میآموزند. اصوال معلوالن در طول فعالیت ورزشی دیگران را میپذیرند به خود اعتماد پیدا میکنند حد توانایی و ناتوانیهای خود را می شناسند برای یادگیری بیشتر تالش میکنند از اشتباهات و خطاهای خود درس میگیرند و در زندگی اجتماعی از این تجربیات بهره میبرند )6(. 4 نتایج پژوهش بالیند و تاب )999( نشان داد که فعالیت بدنی موجب میشود که معلوالن بهعنوان یک شهروند احساس شایستگی کنند دستیابی به هدفهای اجتماعی در آنها تسهیل شود و از لحاظ بدنی و روانشناختی تقویت شوند )(. افراد معلول با هر نوع و درجهای از معلولیت ناخواسته دچار نوعی از سبک زندگی میشوند که شاید بتوان آن را سبک زندگی غیرفعال نامید. در این سبک زندگی بدن از تحرک الزم برخوردار نیست و طبیعی است که سالمتی تحت تأثیر قرار میگیرد. بهنظر میرسد سطح پایین آمادگی جسمانی معلوالن مرتبط با محدودیتها و موانع رشد حرکتی )8( سبک زندگی غیرفعال شانس کمتر برای شرکت در فعالیتهای تفریحی و اجتماعی )7( و کمبود انگیزش برای حداکثر تالش در حین تمرین باشد )6(. ورزش و فعالیت بدنی اهمیت بسیاری برای سالمتی افراد معلول دارد بهطوریکه تحقیقات نشان داده است معلوالن ورزشکار سالمتی بیشتر و رضایتمندی باالتری از زندگی خود نسبت به معلوالن غیرورزشکار دارند )3(. در این زمینه برخی موانع و فرصتها وجود دارد که میتوانند موجب کاهش یا افزایش مشارکت معلوالن در 5 فعالیتهای ورزشی شوند جارسما و همکاران )04( با بررسی این موضوع نشان دادند که موانع محیطی مشارکت ورزشی شامل فقدان امکانات حمل مشکل سالمتی نقل و در دستیابی به اماکن ورزشی معلولیت و فقدان است و شرایط تسهیلکنندۀ مشارکت شامل 4. Blind and Taub 5. Jaarsma. Secondary Conditions. Lannem 3. Boslaugh, and Andresen

3 45 ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 سرگرمی )0(. با کسب سالمتی و روابط متقابل اجتماعی است وجود این دستیابی به فواید بیشمار ورزش مستلزم مشارکت و تمرینات مستمر و منظم است. در این راستا یکی از عواملی که موجب تداوم و حضور مستمر در فعالیتهای ورزشی میشود تعهد است. تعهد نقش مهمی در میزان تالش سختکوشی و عملکرد ورزشکار دارد و میتواند دستیابی به اهداف فردی و تیمی را تحت تأثیر قرار دهد )3(. تعریف بنابر همکاران و اسکانلن )993( ورزشی نشاندهندۀ بهعنوان تمایل یک و ساختار تصمیم روانی ادامۀ به تعریف مشارکت میشود تعهد که ورزشی است و تعهد یکی از عواملی است که میتواند مشارکت مستمر در فعالیتهای ورزشی را تحت تأثیر قرار دهد) 7 (. الوینگ )0( با بررسی تعهد ورزشی در بین بازیکنان بسکتبال با ویلچر نشان داد که لذت از ورزش حمایت اجتماعی و توانایی ادراکشده از فاکتورهای اصلی تعهد ورزشی در این معلوالن هستند )3(. تحقیقات نشان دادهاند که ورزش بلندمدت بر ویژگیهای شخصیتی فرد اجتماعی تأثیر میگذارد و آماده فرد میکند. از برای را جمله رویارویی تأثیرات با ورزش مشکالت منظم بهبود کیفیت زندگی و افزایش قدرت تصمیمگیری است. داشتن برای بنابراین و بهتر اجتماعی شادابتر باید مشارکت ورزشی را در بین اقشار مختلف ترویج داد برای این بدنی امر با افراد انگیزههای به باید توجه شود زیرا هر فردی برای برای دالیل و انگیزههای خاص خود را دارد )(. وجود انگیزههایشان تفاوتهای و بسیار تنوع انگیزهها زیاد فصل شرکت شرکت بین در افراد مشترک در فعالیت در آنها ورزش نوع این است که همۀ انسانها برای دست زدن به هر کاری یک یا چند انگیزه دارند و در واقع انگیزه محرک همۀ رفتارها بهشمار میرود و میزان تالش و فعالیت هر ورزشکار در مسیر موفقیت به میزان انگیزۀ وی بستگی دارد )9(. 3 انگیزههای مشارکت ورزشی در تحقیق گیل و 4 همکاران )983( شامل مؤلفههای سالمتی و تندرستی فعالیت با دوستان شهرت پایگاه اجتماعی رویدادهای 8 ورزشی 9 و کسب آرامش از طریق ورزش است )5(. 0 سیدعصری و همکاران )03( در تحقیقی انگیزههای شرکت دانشجویان در فعالیتهای ورزشی را کسب شادی و نشاط و انگیزههای تداوم فعالیت ورزشی را تناسب اندام کنترل وزن و کاهش استرس بیان کردند )8(. شرکتکنندگان در ورزشهای همگانی در فضای باز عوامل انگیزش خود را کسب سالمتی و آمادگی جسمانی لذت و نشاط بهبود روابط شغلی پیشگیری و درمان بیماریها و تعامل اجتماعی گزارش کردهاند در )5( تحقیق دیگری انگیزههای لذت و شادابی و سالمت جسمانی به ترتیب قویترین پیشبینیکنندههای تعهد ورزشی بودهاند )7(. در همین راستا انگیزههای شرکتکنندگان در ورزش تنیس داشتن ظاهر خوب تناسب اندام سالمتی و انجام کارهایی که توانایی آن را دارند گزارش شده است )3(. هیردن )04( حسینی و همکاران )39( گارسیا و همکاران )00( و کرینانثی و همکاران )00( بیان کردند که بین انگیزش درونی و بیرونی با مشارکت ورزشی ارتباط مثبتی وجود دارد و عدم انگیزش 3. Gill 4. Fitness and health 5. Action with friends 6. Popularity 7. Social status 8. Sport events 9. Relaxation through sport 0. Seyyed Asri. Heerden. Scanlan. Sport commitment

4 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 ارتباط منفی با مشارکت ورزشی دارد ) 4 4(. 9 سوارس و همکاران )03( با مقایسۀ انگیزههای مشارکت در ورزش مدارس در بین دختران و پسران بیان کردند که انگیزههای درونی بیشتر از انگیزههای بیرونی موجب مشارکت دانشآموزان در ورزش میشود و باید انگیزههای سرگرمی لذت بردن از بازی و بودن با دوستان جزء اهداف ورزش مدارس باشد )9(. در حوزۀ ورزش جانبازان و معلوالن ورزشکاران پارالمپیکی دالیل عمدۀ مشارکت در ورزش را سرگرمی حمایت تناسب اندام پاداش و کاهش استرس گزارش کردهاند ) 5 ( نتایج تحقیق میرا و همکاران )04( بررسی انگیزههای مشارکت ورزشی ورزشکاران ویلچری نشان داد که در بین پنج فاکتور انگیزشی وظیفهمداری یکپارچگی اجتماعی تناسب اندام هدفمداری و انگیزه- های محرک اجتماعی انگیزۀ یکپارچگی اجتماعی مهمتر از سایر عوامل بود )4(. کیانی و همکاران )39( نشان دادند که کسب نشاط و لذت آثار مثبت ورزش و حفظ تندرستی از عوامل اصلی گرایش جانبازان و معلوالن به فعالیتهای ورزشی است )8(. با اینکه ورزش نقش بسیار مهمی در بهبود سالمت عمومی و تعامل اجتماعی معلوالن دارد و این موضوع در است پژوهشهای بسیاری تأکید شده )3 ( شواهد موجود مشارکت اندک آنان در فعالیتهای ورزشی را نشان میدهد. در ایران پس از پیروزی انقالب اسالمی توجه ویژهای به ورزش جانبازان و معلوالن شده است و این ورزشکاران تاکنون توانستهاند افتخارات بسیاری را در سطح جهانی کسب کنند بهطوریکه امروزه ورزشکاران جانباز و معلول ایران از رقبای سرسخت میادین ورزشی جهان هستند. با وجود این افتخارات بزرگ در حوزۀ انگیزههای مشارکت و تعهد ورزشی جانبازان و معلوالن پژوهشهای بسیار اندکی انجام گرفته است و شاهد مشارکت کمرنگ آنها در ورزشهای گوناگون هستیم. با توجه به اهمیت مشارکت مستمر این قشر از جامعه در فعالیتهای ورزشی و نقش عوامل انگیزشی در این راستا این پژوهش درصدد است تا با بررسی ارتباط بین انگیزههای مشارکت ورزشی و تعهد ورزشی گامی هرچند کوچک در زمینۀ ارتقای دانش و اطالعات مدیران و دستاندرکاران جهت جذب و حفظ معلوالن در فعالیتهای ورزشی بردارد. روش تحقیق این تحقیق از نظر هدف کاربردی و طرح آن توصیفی و از نوع همبستگی است که به شکل میدانی انجام گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ ورزشکاران معلول جسمی-حرکتی )50 نفر( شرکتکننده در مسابقات دو و میدانی قهرمانی کشور )تابستان 393( بودند. نمونۀ آماری با استفاده از جدول مورگان 48 نفر برآورد شد که پس از توزیع 34 پرسشنامه برگشت داده شد و در نهایت پس از حذف موارد مخدوش پرسشنامه تجزیهوتحلیل آماری شد. بهمنظور جمعآوری اطالعات از پرسشنامههای ویژگیهای جمعیتشناختی تعهد ورزشی اسکانلن )993( و انگیزههای مشارکت ورزشی گیل و همکاران )983( استفاده شد )7 5(. روایی صوری و محتوایی پرسشنامهها با استفاده از نظرهای نه تن از استادان و کارشناسان تربیت بدنی تأیید شد و پایایی آنها در یک مطالعۀ مقدماتی روی 30 نفر از ورزشکاران و با استفاده از آلفای کرونباخ برای تعهد ورزشی )0/76= α( و برای انگیزههای مشارکت ورزشی )0/9= α( بهدست آمد. برای توصیف دادهها از آمار توصیفی و برای تحلیل استنباطی دادهها از آزمون آلفای کرونباخ ضریب. Soares همبستگی پیرسون رگرسیون چندمتغیره به روش. Meera Abdullah

5 47 ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 همزمان آزمون t مستقل و همچنین برای تعیین روابط عل ی قالب مدل در متغیرها بین ساختاری بهره گرفته شده است. انجام در SPSS ver9 نتایج و یافت آزمونهای و مذکور AMOS ver های تحقیق از مدلسازی معادالت از نرمافزارهای آماری استفاده شد. برای بررسی توزیع دادهها از شاخصهای کشیدگی و چولگی استفاده شد. بررسی این شاخصها نشان داد که کشیدگی و چولگی دادهها بین ± قرار دارند بنابراین فرض عدم طبیعی بودن توزیع دادهها رد شد )0(. 3 همچنین نتایج آمارۀ تولرانس و عامل تورم واریانس نشان داد که همخطی چندگانه بین متغیرهای مستقل وجود ندارد. تا بررسی ویژگیهای جمعیتشناختی آزمودنیها نشان داد که 57/4 درصد شرکتکنندگان مرد و 4/6 درصد زن بودند و غالب آزمودنیها )6/5 درصد( در ردۀ سنی تا 3 سال قرار داشتند. بیشتر آنان )63/ درصد( سال سابقۀ فعالیت 7 ورزشی داشتند و بیشتر آنان )6/5 درصد( کسب مقام قهرمانی کشوری را در سوابق خود داشتند و 7/ درصد آزمودنیها دارای مقامهای آسیایی و جهانی بودند. از آنجا که زیربنای اصلی مدلهای معادالت ساختاری ماتریس همبستگی است در جدول میانگین انحراف استاندارد و ماتریس همبستگی بین متغیرهای تحقیق آورده شده است. با توجه به نتایج انگیزههای کسب سالمتی کسب شهرت و فعالیت با دوستان بهترتیب بیشترین میانگین را به خود اختصاص دادهاند. بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق نشان داد که ارتباط مثبت و معناداری بین خردهمقیاسهای انگیزۀ مشارکت ورزشی با تعهد ورزشی وجود دارد. همانطورکه در جدول نشان داده شده است خردهمقیاس کسب سالمتی )0/50= r( بیشترین و خردهمقیاس شرکت در رویدادهای ورزشی )0/4= r( کمترین ارتباط را با تعهد ورزشی ورزشکاران جانباز و معلول داشته است. نتایج تجزیهوتحلیل رگرسیون )جدولهای )3 و نشان داد که از بین خردهمقیاسهای انگیزههای مشارکت ورزشی تنها انگیزههای کسب سالمتی و کسب شهرت توانستهاند تعهد ورزشی را بهطور معناداری پیشبینی کنند. در جدول 4 به منظور مقایسۀ تعهد ورزشی آزمودنیها از آزمون t مستقل در حالتی که تجانس واریانس وجود نداشته باشد استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین زنان و مردان ورزشکار وجود دارد بهطوریکه بررسی میانگین نمرههای تعهد ورزشی در بین زنان و مردان نشاندهندۀ میانگین باالتر در بین زنان است. همانطورکه در جدول 5 نشان داده شده است برای مقایسۀ انگیزههای مشارکت ورزشی در بین آزمودنیها از t آزمون مستقل )در حالتی که تجانس وجود نداشته باشد( استفاده شد با توجه به نتایج تفاوت معناداری بین زنان و مردان ورزشکار در تمام زیرمقیاسهای انگیزههای مشارکت ورزشی بهجز انگیزۀ شرکت در رویدادهای ورزشی وجود دارد و این انگیزهها در زنان قویتر از مردان بوده است. بررسی میانگین نمرههای انگیزههای مشارکت ورزشی در زنان و مردان نشاندهندۀ اختالف بسیار کمی در بین آنان است.. Skewness and Kurtosis. Tolerance 3. Variance Inflation Factor

6 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز جدول. ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش تعهد ورزشی Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 4/3 0/45-5 روابط در سطح 0/0 P معنادار است. جدول. نتایج همبستگی چندگان بین مؤلف مدل انگیزههای مشارکت ورزشی تعداد نمون همبستگی های انگیزة مشارکت ورزشی با تعهد ورزشی ضریب تعیین ضریب تعیین تعدیلشده انحراف استاندارد بریورد 0/545 0/73 0/309 0/556 جدول 3. نتایج تحلیل رگرسیون بین مؤلف متغیرهای پیشبین ضریب غیراستاندارد های انگیزة مشارکت ورزشی با تعهد ورزشی یمارة t ضریب استاندارد سطح معناداری 0/585 0/038 0/09 0/58 0/83 0/343 0/7 4/0 0/73-5 0/55 0/70 4/6 0/74-5 0/548 /098 0/37 0/63 -/338 0/95 0/6 0/55 0/88 4/8 0/55-5 0/74 0/56 0/56 0/87 4/47 0/5-5 β 0/06 0/ 0/304 0/08-0/43 0/099 0/57 0/55 0/35 0/45 0/75 4/40 0/49-5 S.E 0/65 0/9 0/58 0/49 0/09 0/09 0/53 0/64 0/6 0/53 0/57 0/8 4/40 0/43-5 0/40 B 0/090 0/7 0/375 0/094-0/ 0/086 0/46 0/50 0/4 0/4 0/36 0/5 4/4 0/64-5. فعالیت با دوستان فعالیت با دوستان کسب شهرت کسب سالمتی کسب پایگاه اجتماعی 3. شهرت 4. سالمتی 5. شأن اجتماعی 6. شرکت در رویدادهای ورزشی 7. کسب آرامش از طریق ورزش. 8 انگیزۀ کلی مشارکت میانگین انحراف استاندارد دامن شرکت در رویدادهای ورزشی کسب آرامش از طریق ورزش جدول 4. مقایسا میزان تعهد ورزشی براساس جنسیت جنسیت تعداد میانگین انحراف استاندارد یزمون T مستقل درجا یزادی سطح معناداری 0/000 0/5 T -4/77 0/7 0/38 4/039 4/ تعهد ورزشی مرد زن

7 49 ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول جدول 5. مقایسا انگیزه های مشارکت ورزشی بر اساس جنسیت انگیزش جنسیت تعداد میانگین انحراف استاندارد یزمون T مستقل درجا یزادی سطح معناداری T Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 در مدل ارائهشده )شکل ( انگیزۀ کلی مشارکت ورزشی بهعنوان متغیر برونزا و متغیر تعهد ورزشی بهعنوان متغیر درونزا در نظر گرفته شده است. برای سنجش کفایت برازش مدل آمارهها و شاخصهای مختلفی عرضه شده است با توجه به عدم توافق عمومی و کلی در بین پژوهشگران مدلیابی معادالت ساختاری بر روی بهترین شاخصهای برازندگی برآورد بنابر پیشنهاد کالین و تامسون )004( در تحقیق حاضر از بین استاندارد در جدول 6 نشان میدهد که متغیر انگیزۀ مشارکت بهطور کلی توانسته است بر متغیر تعهد ورزشی تأثیر معناداری داشته 9/94 باشد ( -/60 0/47 فعالیت با دوستان کسب شهرت کسب سالمتی پایگاه اجتماعی شرکت در رویدادهای ورزشی کسب آرامش از طریق ورزش 0/59=β(. از بین زیرمقیاسهای انگیزۀ مشارکت ورزشی نیز زیرمقیاسهای کسب سالمتی پایگاه اجتماعی و فعالیت 0/0 0/00 0/00 0/000 0/03 0/000 0/000 5/65 4/9 9 /87 9 /6 9 /83 8/84-3/3-3/5-3/9 -/64-4/9-4/08 0/34 0/56 0/34 0/59 0/34 0/59 0/4 0/8 0/63 0/75 0/58 0/46 0/30 انگیزۀ کلی مشارکت ورزشی 4/3 70 مرد 4/5 5 زن 4/9 70 مرد 4/56 5 زن 4/36 70 مرد 4/64 5 زن 4/03 70 مرد 4/40 5 زن 4/7 70 مرد 4/39 5 زن 3/89 70 مرد 4/4 5 زن 4/0 70 مرد 4/49 5 زن ورزشی با دوستان بهترتیب بیشترین بار عاملی را به خود اختصاص دادهاند. بنابراین میتوان گفت قویترین انگیزۀ ورزشکاران جانباز و معلول از شرکت در فعالیتهای ورزشی کسب شاخصهای برازندگی نسبی و خی شاخص مطلق سالمتی بهدست آوردن پایگاه اجتماعی و فعالیت ورزشی )CMIN/DF( و شاخص ریشۀ میانگین مجذور برآورد با دوستان است. همانطورکه در قسمت شاخصهای CFI تقریب )RMSEA( بین و از شاخصهای برازندگی آماری نشان داده شده است شاخص بزرگتر از CMIN/DF 0/08 RMSEA 0/90 3 تطبیقی برازندگی تطبیقی )CFI( شاخص و شاخص و کوچکتر از و برازش کوچکتر از نشان از برازش خوب و قابل قبول مدل 4 هنجارشده )NFI( استفاده شد )0(. از آنجا که مقادیر بحرانی مربوط به مسیرها بزرگتر از دارند. قدر مطلق ±/96 است میتوان گفت همۀ مسیرها از نظر آماری معنادارند )شکل و جدول 6(. بررسی ضرایب. Chi-Square. Root Mean Square Error of Approximation 3. Comparative Fit Index 4. Normed Fit Index

8 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 انگیزۀ مشارکت شکل. ضرایب استاندارد تأثیر متغیر انگیزة مشارکت ورزشی بر تعهد ورزشی > ---- جدول 6. ضرایب استاندارد و مقادیر بحرانی مربوط ب کلیا مسیرها مسیرها تعهد ورزشی ضریب استاندارد 0/59 انحراف استاندارد 0/5 مقادیر بحرانی 4/93 انگیزۀ مشارکت ---- > فعالیت ورزشی با دوستان 7/5 0/09 0/75 انگیزۀ مشارکت ---- > پایگاه اجتماعی 8/6 0/ 0/84 انگیزۀ مشارکت ---- > کسب سالمتی 8/4 0/0 0/86 انگیزۀ مشارکت ---- > کسب شهرت 6/67 0/0 0/66 انگیزۀ مشارکت ---- > کسب آرامش از طریق ورزش /68 انگیزۀ مشارکت ---- > شرکت در رویدادهای ورزشی 6/8 0/5 0/67 برازندگی تطبیقی برازش هنجارشده خیدو نسبی ریشا میانگین مجذور بریورد تقریب 0/079 سطح معناداری 0/00 /747 0/874 0/94 بحث و نتیج گیری هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین انگیزههای مشارکت ورزشی و تعهد ورزشی در بین جانبازان و معلوالن شرکتکننده در مسابقات قهرمانی کشور بود. یافتهها نشان داد که ارتباط مثبت و معناداری بین انگیزۀ مشارکت و تعهد ورزشی ورزشکاران وجود دارد. حسینی و همکاران )39( و گارسیا و همکاران )00( در تأیید این موضوع دریافتهاند )4 4( که انگیزش ارتباط معناداری با تعهد ورزشی دارد. بنابراین میتوان از انگیزۀ مشارکت ورزشکاران بهعنوان راهنما در طراحی راهبرد- های جذب و نگهداری آنها استفاده کرد )(. انگیزه کلید آغاز انجام هر کار و فعالیتی بهشمار میرود و میتواند رفتارهای افراد را تحریک تقویت و هدایت کند. با توجه به اینکه مشارکت منظم و مستمر در فعالیتهای ورزشی برای دستیابی به مزایای کامل تندرستی ضروری است توجه به انگیزهها اهمیت است تا بهواسطۀ آن افراد مشارکت در ورزش را جزو برنامههای زندگی خود قرار

9 5 ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 دهند و از فواید آن تا آخر عمر بهرهمند شوند. این یافته نشان میدهد که در صورت وجود امکانات و تأسیسات ورزشی مخصوص معلوالن و همچنین رفع برخی از موانع و محدودیتها میتوان از انگیزۀ آنان برای پیشرفت ورزش قهرمانی و همچنین حفظ جامعهای سالم و تندرست و توسعۀ فرهنگ ورزش سود جست. یافتهها نشان داد که انگیزۀ کسب سالمتی باالترین ضریب همبستگی را با تعهد ورزشی دارد این یافته با نتایج تحقیقات رمضانینژاد و همکاران )388( و قدرت- نما و حیدرینژاد )39( همخوان است )7 5(. وجود محدودیتهای حرکتی در معلوالن آنان را به سمت زندگی کمتحرک سوق میدهد کمتحرکی از عوامل تهدیدکنندۀ سالمتی است که میتواند فرد را دچار بیماریها و مشکالت متعددی کند. این مشکالت و بیماریها در معلوالن بهدلیل محدودیتهای جسمی- حرکتی بیشتر از سایر افراد نمود پیدا خواهد کرد. بنابراین ورزش کردن برای معلوالن از ضروریات بهشمار میرود بهطوریکه در پژوهشهایی از جمله تحقیق بخشایش و همکاران )39( و یازیسیگلو و همکاران )0( بر این موضوع تأکید شده است )3 (. همچنین یافتهها نشان داد که پس از انگیزۀ کسب سالمتی بهترتیب انگیزههای کسب شهرت و پایگاه اجتماعی بیشترین ارتباط را با تعهد ورزشی داشتهاند. این یافته با نتایج تحقیق جارسما و همکاران )04( همخوانی دارد )0( و نشان میدهد یکی از عواملی که میتواند تعهد ورزشی را تقویت کند انگیزۀ ورزشکاران جانباز و معلول برای شناساندن و نشان دادن تواناییهای خود به جامعه و بهدست آوردن پایگاه اجتماعی در میان اعضای جامعه است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که انگیزههای کسب سالمتی و شهرت قویترین پیشبینیکنندۀ تعهد ورزشی هستند. ازاینرو مربیان و مسئوالن مربوط می- توانند با تأکید و اطالعرسانی بیشتر دربارۀ فواید ورزش و تأثیر آن بر سالمت عمومی این قشر از جامعه و همچنین فراهم نمودن شرایط درخشش این ورزشکاران در میادین ورزشی موجب افزایش تعهد و مشارکت بیشتر آنان در فعالیتهای ورزشی شوند. افراد معموال وضعیتشان در جامعه را خوب بد باال یا پایین توصیف میکنند پایگاه اجتماعی وضعیت یا موقعیتی است که فرد در اجتماع دارد و هویت او را تعیین میکند. مشارکت در فعالیتهای ورزشی یکی از راههای بهدست آوردن این پایگاه است بنابراین یک فرد معلول تالش میکند تا با تداوم فعالیت ورزشی و کسب مقامهای قهرمانی پایگاه اجتماعی شایستهای را برای خود کسب و آن را تثبیت کند و در عین حال به استقالل نسبی دست یابد این امر بیانگر انگیزش درونی برای ارضای نیاز به شایستگی و استقالل است که در تئوری خودمختاری دسی و رایان به آن اشاره شده است. با توجه به ماتریس همبستگی بین متغیرهای تحقیق انگیزۀ فعالیت ورزشی با دوستان ارتباط معناداری با تعهد ورزشی داشته است. این یافته با نتایج پژوهشهای رمضانینژاد و همکاران )388( همخوان است )5( زیرا در پژوهشهای مذکور انگیزۀ بودن با دوستان و روابط متقابل اجتماعی از جمله دالیل افراد برای شرکت در فعالیتهای ورزشی بوده است. در توجیه این یافته می- توان گفت که اگرچه رشتۀ دو و میدانی یک ورزش انفرادی است و کار تیمی در آن نقش چندانی ندارد و در بسیاری از موارد ورزشکاران بهتنهایی یا فقط با مربی خود به تمرین میپردازند تعامالت اجتماعی و بودن با دوستان در ایجاد انگیزه نقش شایان توجهی دارد. در ادامه یافتهها نشان داد که انگیزههای کسب آرامش از طریق ورزش )0/36=r( و شرکت در رویدادهای ورزشی )0/4=r( ارتباط ضعیف اما معناداری با تعهد ورزشی

10 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 داشتهاند و میتوانند تاحدودی تقویتکنندۀ تعهد ورزشی باشند. این یافته را اینگونه میتوان توضیح داد که نمونۀ آماری تحقیق از جمله افرادیاند که دارای سابقۀ ورزشی و حتی قهرمانی بودهاند ازاینرو لذت شرکت در رویداد ورزشی و کسب آرامش از طریق ورزش را تجربه کردهاند و این امر موجب افزایش معناداری تعهد ورزشی در آنها شده است البته این ارتباط ممکن است در افرادی که بهصورت تفریحی ورزش میکنند در سطح باالتری باشد. ویژگیهای جسمانی و روانی انسان از یکدیگر تفکیکپذیر نیستند و همیشه بهصورت یک کل واحد عمل میکنند و تغییر در هر بخش آن میتواند بر کل بدن تأثیر بگذارد. مشارکت در فعالیت بدنی نیز از این قاعده مستثنا نیست و موجب ایجاد آرامش روانی افراد شرکتکننده میشود و بهعنوان یک عامل انگیزاننده مطرح است. مقایسۀ میزان تعهد و انگیزههای مشارکت ورزشی براساس جنسیت ورزشکاران نشان داد که تفاوت معناداری بین زنان و مردان وجود دارد و تنها در زیرمقیاس انگیزۀ شرکت در رویدادهای ورزشی بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود نداشت. این یافته با نتایج پژوهش رمضانینژاد و همکاران )388( همخوان است )5(. یافته- ها نشان دادند که زنان نسبت به مردان در دو متغیر تعهد و انگیزه از میانگین باالتری برخوردارند و این نشان میدهد که زنان برای مشارکت در ورزش از انگیزه و تعهد باالتری برخوردارند و به کسب سالمتی و تناسب اندام اهمیت بیشتری میدهند. یافتهها در مدل معادالت ساختاری نشان داد که انگیزۀ مشارکت ورزشی توانسته است مستقیما و بهطور کلی تأثیری با ضریب 59 درصد بر تعهد ورزشی داشته باشد و 34 درصد از واریانس آن را تبیین کند. مالحظه میشود که 66 درصد از واریانس متغیر تعهد ورزشی تحت تأثیر متغیرهای خارج از تحقیق قرار دارد ازاینرو به پژوهشگران پیشنهاد میگردد در تحقیقات آتی عوامل دیگری را نیز بررسی کنند که تبیینکنندۀ مقدار واریانس باقیمانده باشد. بهطور خالصه انگیزۀ عمدۀ ورزشکاران جانباز و معلول کسب سالمتی و بهدست آوردن شهرت و پایگاه اجتماعی از طریق ثابت کردن تواناییهای خود در میادین ورزشی است و این انگیزهها تقویتکنندۀ تعهد ورزشی در آنان است. تعهد عالوهبر ماندگاری فرد در فعالیتهای ورزشی موجب افزایش تالش و بهبود عملکرد وی نیز خواهد شد. بنابراین با توجه به یافتههای تحقیق به مسئوالن و رسانهها پیشنهاد میشود با اطالعرسانی بیشتر در زمینۀ تأثیر ورزش بر سالمتی و بهبود توانایی- های حرکتی جانبازان و معلوالن آنان را به ورزش مستمر تشویق کنند. به مربیان نیز پیشنهاد میشود که فضای مناسبی برای بروز استعدادها و تواناییهای جانبازان و معلوالن فراهم آورند و از این طریق شرایط را برای مشارکت مستمر آنان فراهم کنند. منابع و مآخذ اسماعیلی میالد. )39(. "اهمیت شناسایی نوع انگیزه فرد برای مشارکت در فعالیت بدنی". چکیده مقاالت سومین کنگرۀ پیشگامان پیشرفت تهران دانشگاه شهید بهشتی ص. بخشایش سید حمیده بهمنی فاطمه و کمالی محمد. )39(. "بررسی و مقایسۀ سالمت روان افراد معلول ورزشکار و غیر ورزشکار با نوع معلولیت". مجلۀ طب جانباز جلد 5 ش صص -6...

11 53 ارتباط بین انگیزه های مشارکت و تعهد ورزشی در بین ورزشکاران جانباز و معلول علی. محمد بشارت )384(. "رابطۀ روانی سالمت و ورزشی موفقیت با سختکوشی دانشجویان ورزشکار". فصلنامۀ.3 المپیک سال سیزدهم ش صص حسینی الهه بحرالعلوم حسن و علی ئی مریم. )39(. "ارتباط بین انگیزهه یا مشارکت لذت و تعهد ورزشی بانوان.4 Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th 08 3 صص شرکتکننده در فعالیته یا ورزشی". پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی دورۀ ش رمضانینژاد رحیم رحمانینیا فرهاد و تقوی تکیار سید امیر. )388(. "بررسی انگیزههای شرکتکنندگان در ورزشهای همگانی در فضاهای روباز". نشریه مدیریت ورزشی ش صص 5-9. هادی. شجاعی )38(. "ورزش معلوالن مهندسی و علوم پزشکی جانبازان ص 35. واژههای تعریف و توانبخشی دید از تهران: انتشارات کلیدی". پژوهشکده قدرتنما اکبر و حیدرینژاد صدیقه. )39(. "رابطه انگیزۀ مشارکت ورزشی با میزان فعالیت بدنی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز". مطالعات مدیریت ورزشی ش 8 صص میرز 8. کیانی مجید شیروانی طهماسب قنبری هادی و کیانی سیاوش. )39(. "تعیین جایگاه فعالیت ورزشی در نحوه گذران اوقات فراغت جانبازان و معلوالن". مجلۀ علمی- پژوهشی طب جانباز سال پنجم ش 8 صص مختاری پونه. )387(. " انگیزه در ورزش". چاپ اول, تهران: انتشارات کمیتۀ ملی المپیک جمهوری اسالمی ایران..)39( الورنساس گامست گلن و گارینو جی. آنتونی "پژوهش چندمتغیری کاربردی". مترجمان: حسن پاشاشریفی ولیاهلل فرزاد سیمین دخت رضاخانی حمیدرضا حسنآبادی بالل ایزانلو و مجتبی حبیبی. چاپ اول, تهران: انتشارات رشد.. Blinde, E. M., Taub, D. E. (999). "Personal empowerment through sport and physical fitness activity: Perspectives from males college students with physical and sensory disabilities". Journal of Sport Behavior,, pp: Boslaugh, S. E., Andresen, E. M. (006). "Correlates of physical activity for adults with disability". Preventing Chronic Disease, 3(3), p: Furjan-Mandic, G., Kondric, M., Tusac, M., Rausavljevic, N., Kondric, L. (00). "Sports students motivation for participating in table tennis at the faculty of kinesiology in Zagreb". International Journal of Table Tennis Sciences, 6, pp: Garcia-Mas, A., Palo, P., Gili, M., Ponseti, X., Borras, P. A., Vidal, J., Cruz, J., Torregrosa, M., Villamarín, F., Sousa, C. (00). "Commitment, enjoyment and motivation in young soccer competitive players". The Spanish Journal of Psychology, 3(), pp: Gill, D. L., Gross, J. B., Huddleston, S. (983). "Participation motivation in youth sports". International Journal of Sport Psychology, 4, pp: Graham, A., Reid, G. (000). "Physical fitness of adults with an intellectual disability: A 3-year follow up study". Research Quarterly for Exercise and Sport, 7(), pp: Guidetti, L., Franciosi, E., Gallorta, M. C., Emerenziani, G. P., Baldari, C. (00). "Could be sport specialization influence fitness and health of adults with mental retardation?". Research in Developmental Disabilities, 3(5), pp:

12 نشریا رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی دورة شمارة 6 پاییز Downloaded from ntsmj.issma.ir at 6: on Wednesday September th Hartman, E., Houwen, S., Scherder, E., Visscher, C. (00). "On the relationship between motor performance and executive functioning in children with intellectual disabilities". Journal of Intellectual Disability Research, 54, pp: Heerden, V. (04). "The relationships between motivation type and sport participation among students in a south African context". Journal of Physical Education and Sport Management, 5(6), pp: Jaarsma E. A., Dijkstra P. U., Geertzen J. H. B., Dekker, R. (04). "Barriers to and facilitators of sports participation for people with physical disabilities: A systematic review". Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 4, pp: Krinanthi, G., Konstantinos, M., Andreas, G. (00). "Self-determination and sport commitment: An evaluation by university intramural participants". Fitness Society of India, 6, pp: Lannem, A. M., Sorensen, M., Froslie, K. F., Hjeltnes, N. (009). "Incomplete spinal cord injury, exercise and life satisfaction". Spinal Cord Journal, 47(4), pp: Laving, J. R. (0). "Sport commitment in wheelchair basketball: An interpretive look into the lives of individuals with physical disabilities". Unpublished M.A. Thesis. Faculty of Applied Health Sciences, Brock University, Ontario, Canada. 4. Meera Abdullah, N., Abdul Hamid, N., Ismail, S., Parnabas, V. (04). "Motives for sporting activities participation among wheelchair athletes". International Conference on Global Trends in Academic Research, Kuala Lumpur, Malaysia. 5. Omar-Fauzee, M. O., Mohd-Ali, M., Kim Geok, S., Ibrahim, N. (00). "The participation motive in the Paralympics". Journal of Alternative Perspectives in the Social Sciences, (), pp: Physical Activity Guidelines Advisory Committee. (008). "Physical activity guidelines advisory committee report". Washington DC: U.S. Department of Health and Human Services. 7. Scanlan, T. K., Carpenter, P. J., Schmidt, G. W., Simons, J. P., Keeler, B. (993). "An introduction to the sport commitment model". Journal of Sport and Exercise: Psychology, 5, pp: Seyyed Asri, S. A., Akbari, B., Farahbakhsh, A. (04). "Sport motivation among Iranian university students". Social and Behavioral Sciences, 4, pp: Soares, J., Antunnes, H., Tillar, R. V. D. (03). "A comparison between boys and girls about the motives for the participation in school sport". Journal of Physical Education and Sport, 3(3), pp: World Health Organization. (004). "Global strategy on diet, physical activity, and health". Geneva: World Health Organization. 3. Yazicioglu, K., Yavuz, F., Goktepe, A. S., Kenan Tan, A. (0). "Influence of adapted sports on quality of life and life satisfaction in sport participants and non-sport participants with physical disabilities". Disability and Health Journal, 5, pp: